Back to the future!
Eén van de 'gevolgen' van lange afstandvluchten is natuurlijk de zogenaamde "jet lag", vermoeidheid ten gevolge van het doorkruisen van verschillende tijd-zones.
De ganse omtrek van de aarde werd in 1884 onderverdeeld in 24 gelijke delen (meridianen die lopen van noord- naar zuidpool) met als 'centrum' de nul-meridiaan (0° oosterlengte) van Greenwich (nabij Londen, Engeland). Om elke verwarring te vermijden tussen al die lokale tijden, werkt men o.a. in de luchtvaart steeds op basis van deze 'universele tijd', ook wel GMT (Greenwich Mean Time), UTC (Universal Time Coordinated) of Zulu-tijd genoemd.
België is dus bv. UTC+2 (zomertijd) en UTC+1 in de winter.
Wanneer je naar het oosten vliegt ga je met de tijd mee en "verlies" je blijkbaar tijd, in de andere richting (naar het westen) "win" je. Een voorbeeld: Er is 9u tijdsverschil tussen de Westkust van Verenigde Staten (Los Angeles, UTC-7) en West-Europa (Brussel, UTC+2). Dus als het 10u 's morgens (lokale tijd) is in L.A., is het (al) 19u 's avonds (lokale tijd) in Brussel. Doe daar nog eens een vluchttijd bij van 11u en je landt de dag erna om 6u 's morgens (lokale tijd) [10u+9u(tijdsverschil)+11u=30u (-24).
M.a.w. je vertrekt 's morgens, vliegt 11u en komt pas de dag 's morgens erna pas toe (altijd in lokale tijd) . In de andere richting vertrek je bv. ook 's morgens, vliegt 11u en je komt dezelfde dag op de namiddag al toe [10u+11u-9u(tijdsverschil)=12u!
Deze tijdswinst/verlies bereikt zijn 'maximum' aan de andere kant van de aarde, waar de internationale datumgrens ligt (imaginaire lijn aan de andere kant van de aardbol t.o.v. Greenwich, 180° oosterlengte). Deze lijn, waar de dag verspringt, loopt dwars door de Stille Oceaan.
M.a.w. na middernacht begint de dag het eerst op dit punt, en gaat zo verder richting in westelijke richting (zon komt dus steeds op in het oosten!) via Japan, Azië, Rusland, Europa/Afrika, Amerika en uiteindelijk ook in Tahiti.
Vandaar dat Japan bv. ook het "land van de rijzende zon" genoemd wordt! Herinner u ook de "millennium-bug" bij de overgang van 1999 naar 2000, waarbij het jaar 2000 het eerst bereikt werd in het verre oosten, en daarna pas via Europa richting Amerika.
Het leuke is nu, dat als je deze datumgrens overvliegt (bv. vlucht Tahiti-Tokyo) in westelijke richting je heel veel tijd "verliest" (extra dag), maar dat je in oostelijke richting echt wel teruggaat in de tijd!
Wij stijgen bv. op in Tokyo (UTC+9) met Air Tahiti Nui om 11u30 (lokale tijd) en landen in Tahiti (UTC-10) op dezelfde dag om 03u30 's morgens (lokale tijd)!! M.a.w. wij landen VOOR dat we vertrokken zijn en gaan zo maar eventjes 8u TERUG IN DE TIJD!!
Wie doet er beter?! ;-)
Berekening: 11u30LT = 02u30UTC + 11u vliegen = 13u30UTC = 03u30LT in Tahiti.
Snellere berekening: verschil tussen UTC+9 en UTC-10 = 19u -11u vliegen = 8u
Links:
- History of the International Date Line
- https://greenwichmeantime.com/
- https://en.wikipedia.org/wiki/International_date_line